Surrendered Bill Of Lading (Surrendered B/L) được gọi là Vận đơn Xuất trình hay Vận đơn điện giao hàng, là một loại vận đơn khá đặc biệt trong giao nhận hàng hóa. Cụ thể trong tình huống nào sử dụng vận đơn Surrendered Bill, cần phải lưu ý điều gì khi sử dụng Vận đơn này?
Xem thêm: Vận đơn là gì ? Những thông tin liên quan đến vận đơn
Thông thường, quy trình gửi hàng và phát hành B/L sẽ diễn ra như đã trình bày bên trên: Người XK giao hàng cho hãng tàu => Hãng tàu phát hành bộ B/L gốc đưa cho người XK => Người XK sẽ gửi B/L gốc này (cùng với bộ chứng từ của lô hàng) theo đường bưu điện cho người NK => Người NK sẽ cầm vận đơn gốc lên Văn phòng của hãng tàu đó ở nước nhập khẩu để lấy Lệnh Giao hàng sau đó ra cảng làm thủ tục hải quan nhập khẩu và lấy hàng… Và do B/L gốc đi bằng đường bưu điện nên thường đến trước khi lô hàng đến. Trong logistics, quy trình này đảm bảo an toàn nhưng có thể chậm trễ nếu chứng từ không kịp.
Nhưng nếu hành trình lô hàng trên biển là ngắn (ví dụ đi từ cảng HCMC qua Singapore mất chưa đến 02 ngày) trong khi người XK lại chuẩn bị chậm trễ chứng từ, hoặc B/L được phát hành chậm, dẫn tới việc hàng đến rồi trong khi người NK chưa nhận được chứng từ trong đó có B/L gốc để nhận hàng. Điều này khiến người NK phải gánh chịu chi phí DEMURAGE và DETENTION ở cảng đến do không thể lấy hàng sớm. Trong vận chuyển hàng hóa quốc tế, tình huống này phổ biến với order hàng Trung Quốc qua đường biển ngắn, ảnh hưởng đến kho bãi logistics.
Từ thực tế phát sinh này, hai bên sẽ dùng một loại B/L có thể khắc phục tình huống kể trên. Đó là Surrendered B/L (hay Vận đơn Xuất trình). Trong dịch vụ nhập hàng Trung Quốc, Surrendered B/L giúp giảm thời gian chờ chứng từ, tối ưu chi phí vận chuyển container.
Hiểu nôm na, đây là B/L có thể giúp người NK lấy hàng/hãng tàu thả hàng cho người NK mà không cần B/L gốc. Trong quy trình, hãng tàu sẽ thu hồi B/L gốc từ người XK và gửi lệnh thả hàng (Telex Release) cho văn phòng đầu nhập. Lệnh thả hàng này có thể được gửi theo đường fax/email và người NK sẽ dùng lệnh thả hàng này để nhận hàng. Trong logistics, Telex Release giúp giao hàng nhanh hơn, giảm chi phí lưu kho bãi logistics.
Sea Way Bill cũng là một loại chứng từ vận tải tương tự, nhưng không có chức năng chứng từ sở hữu hàng hóa, phù hợp khi không cần chuyển nhượng. Trong xuất nhập khẩu, chọn giữa Surrendered B/L và Sea Way Bill tùy theo nhu cầu thanh toán và rủi ro.
Việc thả hàng này diễn ra trên hệ thống điện tử nên người ta còn gọi đây là hình thức E-B/L (Electronic B/L). Việc thả hàng diễn ra rất nhanh nên còn gọi là Express Bill (Thả hàng tốc hành). Trong vận chuyển hàng hóa quốc tế, E-B/L giúp giảm giấy tờ, tối ưu dịch vụ hải quan.
Surrendered B/L không phải là chứng từ sở hữu hàng hóa, nên không thể dùng để chuyển nhượng quyền sở hữu. Trong xuất nhập khẩu, lưu ý này quan trọng để tránh tranh chấp khi sử dụng dịch vụ hải quan.
Surrendered B/L chỉ phù hợp khi người NK là người nhận hàng cuối cùng, không có nhu cầu chuyển nhượng lô hàng. Trong vận chuyển container, Surrendered B/L giúp giao hàng nhanh nhưng không linh hoạt như B/L gốc.
Một số quốc gia ở Trung Đông, Nam Á có tập quán không cho dùng Surrendered B/L. Trong dịch vụ nhập hàng Trung Quốc, doanh nghiệp Việt cần kiểm tra quy định đích đến để tránh rủi ro.
Surrendered B/L là loại chứng từ giúp thả hàng nhanh, nhưng cần người XK thanh toán đầy đủ cước phí trước. Nó giúp các bên liên quan giảm thiểu rủi ro trong việc giao nhận hàng, và vì Surrendered B/L không phải chứng từ sở hữu/có giá nên bị thất lạc thì không gây rủi ro lớn. Trong kho bãi logistics, đặc điểm này giúp quản lý hàng hóa an toàn hơn.
Ưu điểm của Surrendered B/L:
Nhược điểm của Surrendered B/L:
So với Sea Way Bill, Surrendered B/L linh hoạt hơn vì có thể dùng sau khi phát hành B/L gốc, nhưng tốn phí cao hơn. Trong order hàng Trung Quốc, chọn Surrendered B/L nếu cần thả hàng khẩn cấp để giảm chi phí kho bãi logistics.
Giả sử doanh nghiệp Việt order hàng Trung Quốc từ Thâm Quyến về Hải Phòng. Nếu dùng Surrendered B/L, quy trình như sau:
Trong ví dụ này, Surrendered B/L giúp giảm thời gian dịch vụ hải quan 2-3 ngày, tối ưu chi phí kho bãi logistics. Tuy nhiên, nếu thanh toán L/C, ngân hàng có thể từ chối do rủi ro cao.
Một ví dụ khác: Xuất khẩu gạo từ Cần Thơ sang Singapore. Hàng đến nhanh nhưng chứng từ chậm, dùng Surrendered B/L để thả hàng khẩn cấp, tránh phí DEMURAGE