Xuất Khẩu Tại Chỗ Là Gì?

Xuất khẩu tại chỗ là trường hợp hàng hóa được sản xuất để xuất khẩu cho thương nhân nước ngoài, nhưng được giao hàng tại Việt Nam theo chỉ định của thương nhân đó. Đây là hình thức xuất khẩu mà không cần chuyển hàng ra khỏi lãnh thổ Việt Nam, thay vào đó giao trực tiếp cho bên nhận được chỉ định bởi người mua nước ngoài. Trong xuất nhập khẩu, xuất khẩu tại chỗ giúp doanh nghiệp Việt Nam bán hàng cho đối tác quốc tế mà vẫn giữ hàng trong nước, phù hợp với các hợp đồng gia công hoặc ủy thác.

Theo khoản 1 Điều 86 Thông tư 38/2015/TT-BTC (sửa đổi, bổ sung tại khoản 58 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC), xuất khẩu tại chỗ áp dụng cho cả doanh nghiệp nội địa và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Các yếu tố chính bao gồm: bán hàng cho thương nhân nước ngoài, giao hàng tại Việt Nam, và bên nhận do thương nhân nước ngoài chỉ định. Ví dụ, công ty A (Việt Nam) sản xuất hàng theo hợp đồng gia công từ đối tác Trung Quốc, sau đó giao cho công ty B (Việt Nam) – đơn vị được chỉ định – để nhập khẩu thông thường, có thể vận chuyển đến khu công nghiệp hoặc khu phi thuế quan.

Loại hình này còn gọi là "On-spot export" trong tiếng Anh, là một phần của xuất nhập khẩu tại chỗ, giúp doanh nghiệp linh hoạt trong logistics mà không cần vận chuyển container ra biên giới. Khi order hàng Trung Quốc làm nguyên liệu, xuất khẩu tại chỗ cho phép sử dụng nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất và giao hàng ngay tại chỗ, giảm rủi ro chậm trễ vận chuyển hàng hóa quốc tế.

Các Loại Hàng Hóa Áp Dụng Xuất Khẩu Tại Chỗ

Xuất khẩu tại chỗ áp dụng cho các loại hàng hóa cụ thể theo quy định pháp luật, đảm bảo phù hợp với quản lý nhà nước về xuất nhập khẩu:

1. Sản phẩm từ hợp đồng gia công: Bao gồm sản phẩm gia công, máy móc thiết bị thuê/mượn, nguyên liệu dư thừa, phế liệu, phế phẩm (theo khoản 3 Điều 32 Nghị định 187/2013/NĐ-CP). Đây là loại phổ biến khi order hàng Trung Quốc để gia công, giúp doanh nghiệp xử lý dư thừa mà không cần xuất khẩu thực tế.
2. Hàng hóa mua bán giữa doanh nghiệp nội địa với doanh nghiệp chế xuất hoặc khu phi thuế quan: Giao dịch nội địa nhưng tính là xuất khẩu, hỗ trợ logistics giữa các khu vực kinh tế.
3. Hàng hóa mua bán giữa doanh nghiệp Việt Nam với tổ chức, cá nhân nước ngoài không có hiện diện tại Việt Nam: Giao nhận theo chỉ định của thương nhân nước ngoài, thường liên quan đến ủy thác xuất khẩu.

Những loại hàng này phải đáp ứng điều kiện không thuộc danh mục cấm kinh doanh hoặc gây hại đến an ninh, sức khỏe cộng đồng. Trong thực tế, xuất khẩu tại chỗ chiếm khoảng 10-15% kim ngạch xuất khẩu Việt Nam năm 2024, theo Tổng cục Hải quan, chủ yếu trong dệt may và điện tử khi sử dụng dịch vụ nhập hàng Trung Quốc.

Lợi Ích Của Xuất Khẩu Tại Chỗ Trong Xuất Nhập Khẩu

Xuất khẩu tại chỗ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cạnh tranh logistics cao.

1. Tiết kiệm chi phí vận chuyển: Không cần vận chuyển container ra biên giới hoặc quốc tế, giảm 20-30% chi phí logistics so với xuất khẩu truyền thống. Khi order hàng Trung Quốc, doanh nghiệp chỉ cần giao hàng nội địa, tối ưu hóa vận chuyển hàng hóa quốc tế.
2. Tiết kiệm thời gian: Thủ tục nhanh hơn, không mất thời gian thông quan biên giới, giúp giao hàng trong 1-2 ngày thay vì 7-10 ngày. Điều này hỗ trợ dịch vụ hải quan hiệu quả, đặc biệt với hàng thời vụ.
3. Ưu đãi thuế quan: Hàng hóa xuất khẩu tại chỗ được hưởng thuế suất 0% VAT (theo Luật Thuế Giá trị gia tăng 2008, sửa đổi 2013, 2014, 2016), trừ một số trường hợp như tái bảo hiểm hoặc sản phẩm tài nguyên chưa chế biến. Doanh nghiệp có thể khấu trừ thuế đầu vào, tăng lợi nhuận xuất nhập khẩu.
4. Giảm rủi ro: Tránh rủi ro hư hỏng, mất mát hàng hóa trong vận chuyển quốc tế, đồng thời giảm chi phí bảo hiểm. Lý tưởng cho hợp đồng gia công với đối tác nước ngoài khi sử dụng dịch vụ nhập hàng Trung Quốc.
5. Tăng tính linh hoạt: Doanh nghiệp có thể giao hàng cho nhiều bên nhận chỉ định, mở rộng mạng lưới đối tác mà không cần đầu tư kho bãi lớn.

Theo Bộ Công Thương, xuất khẩu tại chỗ đã góp phần tăng kim ngạch xuất khẩu 12% năm 2024, với hơn 5.000 doanh nghiệp áp dụng, chủ yếu trong lĩnh vực sản xuất và logistics.

Thuế Suất Thuế GTGT Đối Với Xuất Khẩu Tại Chỗ

Hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu tại chỗ được áp dụng thuế suất 0% GTGT, trừ các trường hợp đặc biệt như:

1. Tái bảo hiểm, chuyển giao công nghệ ra nước ngoài.
2. Sản phẩm tài nguyên chưa chế biến (gỗ thô, khoáng sản).
3. Thuốc lá, rượu bia nhập khẩu rồi xuất khẩu.
4. Dịch vụ cung cấp cho tổ chức, cá nhân trong khu phi thuế quan.

Điều này giúp doanh nghiệp khấu trừ toàn bộ thuế đầu vào, tăng lợi thế cạnh tranh trong xuất nhập khẩu. Khi order hàng Trung Quốc, doanh nghiệp cần chứng minh xuất khẩu tại chỗ để hưởng ưu đãi, hỗ trợ thông quan dịch vụ hải quan nhanh chóng.

Thủ Tục Xuất Khẩu Tại Chỗ Và Hồ Sơ Cần Chuẩn Bị

Thủ tục xuất khẩu tại chỗ được quy định rõ ràng tại Thông tư 38/2015/TT-BTC (sửa đổi bởi Thông tư 39/2018/TT-BTC), đảm bảo minh bạch và hiệu quả trong logistics.

Hồ Sơ Cần Chuẩn Bị Cho Xuất Khẩu Tại Chỗ

Doanh nghiệp muốn xuất khẩu tại chỗ cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ theo khoản 3 Điều 86 Thông tư 38/2015/TT-BTC (sửa đổi tại khoản 58 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC), tham chiếu Điều 16 Thông tư này:

1. Tờ khai hải quan xuất khẩu: Khai báo chính xác, ghi mã "#&XKTC" trong ô "Số quản lý nội bộ" hoặc "Ghi chú khác" nếu khai giấy.
2. Hợp đồng mua bán hoặc ủy thác: Chứng minh giao dịch với thương nhân nước ngoài và chỉ định bên nhận.
3. Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice): Chi tiết giá trị, số lượng hàng hóa.
4. Giấy phép xuất khẩu: Nếu hàng thuộc diện quản lý chuyên ngành.
5. Giấy chứng nhận kiểm tra chuyên ngành: Thông báo miễn kiểm tra, kết quả kiểm tra hoặc chứng từ pháp lý quản lý chuyên ngành.
6. Chứng từ chứng minh điều kiện xuất khẩu: Theo pháp luật đầu tư, nếu áp dụng.
7. Hợp đồng ủy thác: Nếu ủy thác cho bên thứ ba.
8. Các chứng từ khác: Vận đơn nội địa, chứng nhận xuất xứ nếu cần hưởng ưu đãi thuế quan.

Hồ sơ được nộp điện tử qua hệ thống VNACCS, giúp rút ngắn thời gian khai báo dịch vụ hải quan. Khi order hàng Trung Quốc, doanh nghiệp cần bổ sung chứng từ nhập khẩu nguyên liệu để chứng minh nguồn gốc.

Quy Trình Thực Hiện Thủ Tục Xuất Khẩu Tại Chỗ

Quy trình xuất khẩu tại chỗ được chia rõ trách nhiệm giữa các bên, mất từ 1-3 ngày nếu hồ sơ đầy đủ, theo khoản 4-5 Điều 86 Thông tư 38/2015/TT-BTC (sửa đổi).

Trách Nhiệm Của Người Xuất Khẩu

1. Khai báo hải quan: Khai tờ khai xuất khẩu, ghi rõ điểm đến là Chi cục Hải quan nơi làm thủ tục nhập khẩu trong ô "Điểm đến vận tải liên kết". Sử dụng mã "#&XKTC" trong ô "Số quản lý nội bộ" hoặc "Ghi chú khác" nếu khai giấy.
2. Hoàn thành thủ tục xuất khẩu: Theo quy định tại Chương II Thông tư 38/2015/TT-BTC.
3. Thông báo hoàn thành: Gửi thông báo cho người nhập khẩu để tiến hành thủ tục nhập khẩu và giao hàng.
4. Tiếp nhận thông tin: Nhận tờ khai nhập khẩu từ người nhập khẩu để theo dõi.

Trách Nhiệm Của Người Nhập Khẩu

1. Khai báo hải quan: Khai tờ khai nhập khẩu trong 15 ngày làm việc kể từ ngày thông quan xuất khẩu. Ghi mã "#&NKTC#&số tờ khai xuất khẩu tương ứng" trong ô "Số quản lý nội bộ" hoặc "Ghi chú khác".
2. Hoàn thành thủ tục nhập khẩu: Theo quy định, chỉ sử dụng hàng hóa sau khi thông quan.
3. Thông báo hoàn thành: Gửi cho người xuất khẩu để theo dõi.
4. Giao nhận hàng: Chỉ sau khi hoàn tất thủ tục.

Trách Nhiệm Của Cơ Quan Hải Quan Xuất Khẩu

1. Xử lý thủ tục: Theo Chương II Thông tư 38/2015/TT-BTC.
2. Giám sát: Theo dõi tờ khai xuất khẩu hoàn thành nhưng chưa nhập khẩu, thông báo Chi cục Hải quan nhập khẩu để quản lý và theo dõi.
3. Hỗ trợ: Phối hợp nếu có phát sinh.

Trách Nhiệm Của Cơ Quan Hải Quan Nhập Khẩu

1. Tiếp nhận và kiểm tra: Dựa trên hệ thống phân luồng rủi ro. Nếu đã kiểm tra thực tế tại xuất khẩu, không cần kiểm tra lại.
2. Lập báo cáo: Đối với hàng hóa do thương nhân nước ngoài chỉ định, lập danh sách tờ khai nhập khẩu hoàn thành hàng tháng (Mẫu 01/TB-XNKTC/GSQL, Phụ lục V), gửi Cục Thuế quản lý người nhập khẩu.
3. Phối hợp: Với Chi cục Hải quan xuất khẩu để đảm bảo người nhập khẩu hoàn thành thủ tục.

Đối với doanh nghiệp ưu tiên hoặc tuân thủ pháp luật hải quan, có thể giao nhận hàng trước khai báo, trong thời hạn tối đa 30 ngày. Tờ khai phải đăng ký tại một Chi cục Hải quan thuận tiện, có thể miễn kiểm tra thực tế nếu tờ khai xuất khẩu đã được kiểm tra và thông quan.

Thời Hạn Và Lưu Ý Trong Thủ Tục Xuất Khẩu Tại Chỗ

1. Thời hạn khai báo: Người nhập khẩu phải hoàn thành trong 15 ngày làm việc từ ngày thông quan xuất khẩu (khoản 4 Điều 86 Thông tư 38/2015/TT-BTC).
2. Lưu ý: Doanh nghiệp ưu tiên có thể giao hàng trước, nhưng phải khai trong 30 ngày. Cơ quan hải quan chỉ kiểm tra chứng từ, không kiểm tra thực tế hàng hóa nếu xuất khẩu đã kiểm tra. Hàng hóa chỉ được sử dụng sau thông quan, tránh vi phạm dẫn đến phạt hành chính theo Nghị định 128/2021/NĐ-CP (lên đến 50 triệu đồng).

Trong logistics, quy trình này hỗ trợ doanh nghiệp order hàng Trung Quốc để gia công, sau đó xuất khẩu tại chỗ mà không cần vận chuyển container ra biên giới.

Căn Cứ Pháp Lý Của Xuất Khẩu Tại Chỗ

Xuất khẩu tại chỗ được quy định rõ ràng trong hệ thống pháp luật Việt Nam, đảm bảo tính minh bạch và hỗ trợ xuất nhập khẩu bền vững.

1. Luật Hải quan 2014: Số 54/2014/QH13 ngày 23/6/2014, quy định thủ tục hải quan và ủy quyền.
2. Nghị định 08/2015/NĐ-CP: Ngày 21/1/2015, chi tiết thi hành Luật Hải quan về thủ tục, thuế, quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu (khoản 8 Điều 25).
3. Thông tư 38/2015/TT-BTC: Ngày 25/3/2015, quy định thủ tục hải quan, thuế, quản lý hàng hóa (Điều 86, Chương II).
4. Thông tư 39/2018/TT-BTC: Sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC (khoản 58 Điều 1).

Những văn bản này đảm bảo quy trình xuất khẩu tại chỗ tuân thủ pháp luật, hỗ trợ doanh nghiệp trong dịch vụ hải quan và logistics quốc tế.

Kết Luận: Tận Dụng Xuất Khẩu Tại Chỗ Để Tối Ưu Hóa Xuất Nhập Khẩu

Xuất khẩu tại chỗ là gì? Đó là hình thức giao hàng trong nước cho thương nhân nước ngoài, mang lại lợi ích tiết kiệm chi phí, thời gian và thuế quan. Với thủ tục rõ ràng, hồ sơ chuẩn bị đơn giản và căn cứ pháp lý vững chắc, loại hình này hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu hiệu quả, đặc biệt khi order hàng Trung Quốc để gia công. Thủ tục chỉ mất 1-3 ngày nếu hồ sơ đầy đủ, giúp thông quan dịch vụ hải quan nhanh chóng và giảm rủi ro vận chuyển container.

Nếu bạn đang tìm cách áp dụng xuất khẩu tại chỗ cho lô hàng order từ Trung Quốc hoặc cần hỗ trợ thủ tục hải quan, vận chuyển hàng hóa quốc tế, hãy liên hệ Đại Lâm Logistics ngay hôm nay. Với kinh nghiệm xử lý hàng ngàn hợp đồng xuất nhập khẩu, chúng tôi cam kết giải pháp trọn gói, tiết kiệm chi phí và thời gian. Gọi hotline 032 844 8668 để nhận tư vấn miễn phí và báo giá ưu đãi. Cùng Đại Lâm Logistics biến xuất khẩu tại chỗ thành lợi thế cạnh tranh trong xuất nhập khẩu!