Thủ Tục Nhập Khẩu Thực Phẩm Chức Năng

Thực phẩm chức năng đang trở thành xu hướng tiêu dùng tại Việt Nam, đặc biệt với những sản phẩm hỗ trợ sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật. Theo quy định tại Thông tư 43/2014/TT-BYT, nhập khẩu thực phẩm chức năng đòi hỏi doanh nghiệp phải thực hiện các thủ tục công bố sản phẩm và kiểm tra an toàn thực phẩm. Bài viết này cung cấp hướng dẫn chi tiết về thủ tục nhập khẩu thực phẩm chức năng mới nhất 2025, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình và đảm bảo tuân thủ pháp luật.

1. Thực Phẩm Chức Năng Có Bị Cấm Nhập Khẩu Không?

Theo quy định hiện hành, thực phẩm chức năng không thuộc danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu. Doanh nghiệp có thể nhập khẩu sản phẩm này, nhưng phải tuân thủ các yêu cầu quản lý chuyên ngành của Bộ Y tế, bao gồm công bố sản phẩm và kiểm tra an toàn thực phẩm.

Các trường hợp được miễn kiểm tra an toàn thực phẩm

Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP, một số trường hợp được miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm, trừ khi có cảnh báo liên quan:

• Sản phẩm đã được cấp Giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm.
• Hàng hóa mang theo người nhập cảnh, quà biếu, quà tặng trong định mức miễn thuế.
• Sản phẩm dùng cho cá nhân của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao.
• Hàng hóa quá cảnh, chuyển khẩu, tạm nhập tái xuất, hoặc gửi kho ngoại quan.
• Mẫu thử nghiệm hoặc nghiên cứu với số lượng phù hợp, có xác nhận của tổ chức/cá nhân.
• Sản phẩm dùng cho hội chợ, triển lãm.
• Hàng nhập khẩu để sản xuất, gia công xuất khẩu hoặc sử dụng nội bộ, không tiêu thụ trong nước.
• Hàng tạm nhập khẩu bán tại cửa hàng miễn thuế.
• Hàng hóa nhập khẩu khẩn cấp theo chỉ đạo của Chính phủ hoặc Thủ tướng.

2. Thủ Tục Công Bố Thực Phẩm Chức Năng

Để đảm bảo chất lượng và an toàn, doanh nghiệp phải công bố thực phẩm chức năng tại Cục An toàn Thực phẩm – Bộ Y tế trước khi lưu hành. Hồ sơ công bố bao gồm:

• Giấy phép đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp.
• Giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) hoặc Giấy chứng nhận xuất khẩu (CE), Giấy chứng nhận sức khỏe (HC) từ quốc gia xuất khẩu.
• Tài liệu chứng minh công dụng của sản phẩm.
• Kết quả kiểm nghiệm sản phẩm từ cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam.
• Giấy chứng nhận HACCP hoặc ISO 22000/2005 (nếu có).

Lưu ý: Kết quả kiểm nghiệm phải được thực hiện tại các cơ quan được Bộ Y tế chỉ định, như Quatest 1 (Hà Nội), Quatest 3 (TP.HCM), hoặc Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia.

3. Mã HS và Thuế Nhập Khẩu Thực Phẩm Chức Năng

Mã HS thực phẩm chức năng

Mã HS (Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa) của thực phẩm chức năng thường thuộc Phần IV, Chương 21 và 22 của Biểu thuế xuất nhập khẩu. Để xác định mã HS chính xác, doanh nghiệp cần cung cấp thông tin về thành phần, tính chất sản phẩm và thực hiện giám định tại Cục Kiểm định Hải quan nếu cần.

Dưới đây là bảng mã HS và thuế suất một số loại thực phẩm chức năng phổ biến:

Thuế nhập khẩu và thuế VAT

• Thuế nhập khẩu: Tính bằng Giá trị hàng hóa x Thuế suất nhập khẩu. Thuế suất ưu đãi dao động từ 15-30%, nhưng có thể giảm xuống 0% nếu có C/O (Giấy chứng nhận xuất xứ) từ các quốc gia có hiệp định thương mại tự do (FTA) với Việt Nam, như Hàn Quốc (C/O form VK/AK), ASEAN (C/O form D), hoặc Trung Quốc (C/O form E).
• Thuế GTGT (VAT): Tính bằng (Giá trị hàng + Thuế nhập khẩu) x 10%.

Lưu ý: Việt Nam đã ký kết FTA với hơn 50 quốc gia, giúp doanh nghiệp có cơ hội hưởng thuế ưu đãi đặc biệt nếu đáp ứng điều kiện về xuất xứ hàng hóa.

4. Thủ Tục Hải Quan Nhập Khẩu

Theo Điều 16 Thông tư 38/2015/TT-BTC, hồ sơ hải quan nhập khẩu thực phẩm chức năng bao gồm:

• Tờ khai hàng hóa nhập khẩu (theo mẫu HQ/2015/NK, 2 bản chính nếu khai giấy).
• Hóa đơn thương mại (1 bản chụp).
• Vận tải đơn (Bill of Lading hoặc Airway Bill, 1 bản chụp, trừ hàng nhập qua cửa khẩu đường bộ hoặc khu phi thuế quan).
• Giấy thông báo kết quả kiểm tra hoặc Giấy thông báo miễn kiểm tra an toàn thực phẩm (1 bản chính, nếu có).
• Tờ khai trị giá (theo mẫu, nộp dưới dạng dữ liệu điện tử hoặc 2 bản chính nếu khai giấy).
• Hợp đồng ủy thác nhập khẩu (1 bản chụp, nếu có).

Các bước thực hiện thủ tục hải quan

1. Đăng ký kiểm tra an toàn thực phẩm tại cơ quan được chỉ định (Quatest 1, Quatest 3, hoặc Viện Kiểm nghiệm).
2. Khai và truyền tờ khai hải quan, đính kèm giấy đăng ký kiểm tra đã được duyệt.
3. Làm thủ tục hải quan và xin mang hàng về kho bảo quản (nếu cần).
4. Chuyên viên kiểm tra kho và lấy mẫu sản phẩm để kiểm nghiệm.
5. Nộp kết quả kiểm nghiệm đạt yêu cầu để hoàn tất thông quan.

5. Ghi Nhãn Thực Phẩm Chức Năng

• Tên hàng hóa.
• Tên, địa chỉ tổ chức/cá nhân chịu trách nhiệm lưu hành.
• Xuất xứ hàng hóa.
• Định lượng, ngày sản xuất, hạn sử dụng.
• Thành phần hoặc giá trị dinh dưỡng.
• Hướng dẫn sử dụng và bảo quản.
• Khuyến cáo về nguy cơ (nếu có).
• Cụm từ: “Thực phẩm bảo vệ sức khỏe” và “Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”.

6. Phương Thức Vận Chuyển

• Đường hàng không: Phù hợp cho lô hàng nhỏ, cần gấp, thời gian 1-3 ngày. Điểm đến: Sân bay Nội Bài (Hà Nội) hoặc Tân Sơn Nhất (TP.HCM).
• Đường biển: Dành cho lô hàng lớn, thời gian 5-40 ngày tùy quốc gia. Điểm đến: Cảng Hải Phòng hoặc Cát Lái.
• Đường bộ: Thường áp dụng cho hàng từ Trung Quốc qua các cửa khẩu Hữu Nghị, Hà Khẩu, hoặc Móng Cái, thời gian 3-7 ngày.

Kết Luận